Europa is een omgevallen boekenkast. De orde die Europa eens was, met zijn hiërarchieën, afdelingen en categorieën heeft afgedaan. Al de boeken zijn er nog, maar ze staan niet meer op hun plaats. Dat is wat de oude wereld geworden is: een enorme bibliotheek, maar zonder classifiactiesysteem. Waar staat wat? We weten niet meer wat ons nog kan helpen. Alles is gezegd en het tegenovergestelde ook. Alle denksystemen zijn uitgewerkt en weerlegd. Alle oplossingen zijn uitgeprobeerd en aangepast. Maar niks heeft geholpen. Europa is moe. Zijn krachten zijn verbruikt. Zijn energie is op. Zijn ideeën uitgeput. Europa rest alleen nog melancholie en omkijken naar een glorierijk verleden dat niet meer is dan een museum. Eigenlijk staat Brugge, zoals Brugge nu is, voor de toekomst van Europa. Brugge is mooi, Brugge is verzorgd, maar Brugge is van vroeger. In Brugge is de tijd stilgevallen. Brugge leeft onder een stolp.

We hebben lucht nodig, frisse lucht. We moeten ons omringen met nieuwe ideeën, nieuwe impulsen, nieuwe modellen voor de toekomst. termen als nieuwe Belg, allochtoon, migrant zijn achterhaald, dat weten we. Een crisis kan een nieuw begin zijn. Ik ben zelf geen moslim. Maar de islam kan je zien als een geschenk. Zij kan ons doen denken, ons stimuleren om creatiever na te denken over wie we zijn en wat we willen. In het verleden heeft de Westerse beschaving zichzelf voortdurend heruitgevonden en ja, ook door de islam. 

Velen leven onder een stolp: instellingen, politieke partijen, cultuurhuizen... Erken de diversiteit en ga in dialoog. Neen, in plaats daarvan worden letterlijk en figuurlijk grenzen opgetrokken.

De andere met een migratie-achtergrond is een bedreiging, kan nooit een aanwinst zijn. De ander, de moslim, is eerst vreemd, daarna gevaarlijk, daarna een monster. En omgekeerd: de westerling is een zwijneter en persvers, hij wil de islam vernietigen. Al jaren zeg ik samen met zovelen: die polarisering loopt uit de hand. Aanvaard die diversiteit ga in dialoog als gelijke.

Verder dan symboliek gaat het vaak niet.
Een klein potje voor een project hier, een postje voor een bruine daar.
Symbolisch.
Een betoging van A naar B en daarna een pint? Symbolisch.
Een petitie met de naam van half cultureel Vlaanderen op? Symbolisch.
Discriminatietests of de discussie erond? Pure symboliek.
Iemand die een oproep doet die daarna wordt gedeeld op Facebook? Symbolisch uiteraard.
Impact? Nul.
Affiche aan je raam? Symbolisch.
Vuist in de lucht? Symbolisch.
Elkaar op de schouder slaan na een betoging? Symbolisch.

Lieve luisteraar, laten we minder Vlaming van de oude stempel zijn. Te bescheiden. Te dicht bij de grond. Dat heeft veel kwaliteiten. Vlaanderen heeft veel bereikt door stil en hard te werken. Door als gehoorzame soldaat te vechten en te sneuvelen in de Vlaamse velden. Maar goed, die tijd is voorbij. We moeten niet panikeren, en leven onder een stolp of in een versterkte burcht.

We moeten ons nu in de toekomst durven projecteren. Diep in de 21ste eeuw. Wie gelooft in godsnaam nog dat de dingen vanzelf veranderen als we maar lang genoeg wachten. Niks zal gebeuren als we maar lang genoeg wachten. Als we maar lang genoeg wachten, dan blijven we wachten totdat we denken dat er niks anders meer is dan wachten en vergeten zijn waarop we nu eigenlijk wachten.