Chokri Ben Chikha
Chokri Ben Chikha is regisseur, performer, acteur en artistiek onderzoeker. Sinds 2007 is hij als docent en artistiek onderzoeker verbonden aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten van Gent (KASK/School of Arts/HoGent). Vanuit die positie richtte hij in 2009 de internationale performancegroep Action Zoo Humain op, waar hij artistiek leider van is. In 2013 behaalde hij zijn doctoraat in de kunsten aan KASK en de Universiteit Gent.
Ben Chikha studeerde geschiedenis aan de Universiteit Gent, waar hij in 1994 zijn master behaalde. Tijdens en na zijn studies verdiepte hij zich in de kunstwereld als danser, choreograaf, acteur en theatermaker. Zijn doorbraak kwam in 2001 met de regie van de theaterproductie Bruine Suiker, een bewerking van Hugo Claus’ Suiker (1958). In 2003 richtte hij samen met zijn broer Zouzou Ben Chikha en dramaturge Femke Vandenbosch het gezelschap Union Suspecte op, dat bekend werd met de familietrilogie De Leeuw van Vlaanderen (2003), Onze Lieve Vrouw van Vlaanderen (2005), Broeders van Liefde (2008). Dit veelbesproken drieluik, gebaseerd op autobiografisch materiaal van de familie Ben Chikha, kreeg ook internationaal erkenning.
In 2008 verliet hij Union Suspecte om zich te concentreren op zijn doctoraat, getiteld Wat is de kritische waarde van het gebruik van stereotypen als theaterteken? De zoo humain als (onder)zoek(s)instrument. Dit onderzoek, dat zowel kritisch als multidisciplinair was, combineerde reflectie en theatraal experiment en leidde tot de oprichting van Action Zoo Humain. Tussen 2010 en 2012 realiseerde hij met dit gezelschap het Heldendooddrieluik, drie projecten rond het thema heldenstatus, die zich afspeelden in Senegal, op Vlaamse straten en in de theaterzaal.
Hij ronde zijn doctoraat in 2013 af met de multidisciplinaire voorstelling De Waarheidscommissie, opgevoerd in het voormalige gerechtsgebouw in Gent. Deze voorstelling onderzocht de impact van het koloniale verleden en specifiek de 'zoo humain' - het tentoonstellen van ‘exotische’ mensen - op de hedendaagse samenleving. De Waarheidscommissie werd in 2014 hernomen in Kaapstad, Zuid-Afrika, in samenwerking met de University of the Western Cape en schrijver/performer Tom Lanoye, en in 2016 in het gerechtsgebouw van Antwerpen, de raadkamer in Mechelen en in de Belgische Senaat in Brussel. In 2023 creëerde hij de Nederlandse versie De Waarheidscommissie Nederland, een volledig vernieuwde productie die werd opgevoerd in kerken in Rotterdam en Amsterdam, het Provinciehuis in Arnhem en het Nederlands Parlement in Den Haag. Deze productie werd in 2024 geselecteerd als een van de belangrijkste voorstellingen van het seizoen 2023-2024 door het Nederlands Theaterfestival.
Van 2003 tot 2024 regisseerde Ben Chikha tal van voorstellingen voor kunstinstellingen en -organisaties in steden als Gent, Brussel, Maastricht, Dakar, Rotterdam, Tunis, Dubai en Barcelona. Veel van zijn artistieke projecten werden onderscheiden en geroemd om hun maatschappelijke relevantie en artistieke vernieuwing. Tegenwoordig richt hij zich vooral op de producties met zijn gezelschap Action Zoo Humain, coacht hij tal van jonge en nieuwe theatermakers en/of spelers en is hij docent aan zowel KASK/School of Arts/HoGent als de Universiteit Antwerpen. Daarnaast geeft hij lezingen en performances aan diverse (onderwijs)instellingen, zowel in binnen- als buitenland.